Το Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό κτήριο της εποχής του Όθωνα, το οποίο λειτουργούσε ως Στρατώνας και βρίσκεται στην κορυφή του λόφου του κάστρου της Λαμίας. Οι συλλογές του μουσείου περιλαμβάνουν αρχαιολογικά ευρήματα από ανασκαφικές έρευνες στην Φθιώτιδα και Ευρυτανία. Χαρακτηριστικά ευρήματα περιέχονται σε δώδεκα θεματικές ενότητες, οι οποίες καλύπτουν ολόκληρη την προϊστορική και την ιστορική περίοδο, έως τα ρωμαϊκά χρόνια. Τα ευρήματα δίνουν μια εικόνα για την ιστορία της περιοχής, η οποία περιλαμβάνει τμήματα της αρχαίας Φωκίδας, της ανατολικής Λοκρίδας, της Δωρίδας, της Αχαϊας, της Φθιώτιδας και της Μαλίδας (περιοχή Μαλιακού κόλπου).

Όλες οι ενότητες παρουσιάζουν σημαντικά εκθέματα, χαρακτηριστικά της ανθρώπινης πολιτιστικής συμπεριφοράς σε κάθε χρονική περίοδο. Περαιτέρω θεματική ταξινόμηση των εκθεμάτων, με αναφορές στην ένδυση, τον οπλισμό, τη λατρεία, ταφικά έθιμα συγκεκριμένων περιόδων, επαυξάνουν τον σκοπό του μουσείου, που είναι κυρίως η προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και η κατανόηση από το ευρύ κοινό του τρόπου της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δράσης σε κάθε χρονική περιόδο, μέσα από αντικείμενα καθημερινής ζωής και τέχνης.

Η προϊστορία της περιοχής παρουσιάζεται μέσα από χειροποίητα αγγεία, πήλινα ειδώλια, λίθινα εργαλεία, κοσμήματα και σφραγίδες, από τα οποία αντλούνται πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και για τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες. Εξαρτήματα γυναικείας και ανδρικής ενδυμασίας, οπλισμός (κράνος από δόντια κάπρου), κοσμήματα, αγγεία και εργαλεία πρσφέρουν πληροφορίες για τον τρόπο ζωής στη μυκηναϊκή εποχή και την ευμάρεια των ανθρώπων, ενώ κάποια από τα ευρήματα αποτελούν δείγματα εξαίρετης τέχνης.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κτερίσματα τάφων της υπομυκηναϊκής και γεωμετρικής περιόδου, όπου μέσα από αναπαραστάσεις τάφων δίνεται μια εικόνα του τρόπου ταφής και των ταφικών εθίμων, ενώ η αρχαϊκή περίοδος εκπροσωπείται από αρχιτεκτονικά μέλη και αφιερώματα που βρέθηκαν στο ιερό της Άτρεμης στο Καλαπόδι Λοκρίδας.

Συνεχίζοντας την περιήγηση στο χώρο του μουσείου, εντύπωση προκαλούν θαυμάσια δείγματα αγγείων κλασικής και ελληνιστικής περιόδου («μεγαρικοί σκύφοι», αττικά ερυθρόμορφα και αγγεία από τη Βοιωτία και Κόρινθο, γυάλινα αγγεία), καθώς και σπουδαία έργα κοροπλαστικής, προερχόμενα από μήτρες. Τέλος, ο επισκέπτης ανακαλύπτει διάφορα γλυπτά εξαίτερης τέχνης (αγάλματα και επιτύμβια μνημεία) αλλά και νομίσματα των πόλεων της Φθιώτιδας.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας υπάγεται στη ΙΔ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με το προσωπικό της οποίας λειτουργεί καθημερινά, εκτός Δευτέρας και Κυριακές χειμερινής περιόδου (είσοδος με εισιτήριο). Στη σύγχρονη αίθουσα διαλέξεων που λειτουργεί στο ισόγειο του κτηρίου οργανώνονται συνέδρια όλων των ειδικοτήτων και διαλέξεις επιστημόνων. Τέλος στο μουσείο γίνονται ξεναγήσεις αχολείων, επιστημόνων, επισήμων, κλπ.